ยสฺเสตานิ [ยสฺเสเต (สฺยา.)] กิญฺจนานิ [กิญฺจนา (สฺยา.)] ปหีนานิ สมุจฺฉินฺนานิ วูปสนฺตานิ ปฏิปฺปสฺสทฺธานิ อภพฺพุปฺปตฺติกานิ ญาณคฺคินา ทฑฺฒานิ, โส วุจฺจติ อกิญฺจโนฯ กามาติ อุทฺทานโต ทฺเว กามา – วตฺถุกามา จ กิเลสกามา จ…เป.… อิเม วุจฺจนฺติ วตฺถุกามา…เป.… อิเม วุจฺจนฺติ กิเลสกามาฯ ภวาติ ทฺเว ภวา – กมฺมภโว จ ปฏิสนฺธิโก จ ปุนพฺภโว…เป.… อยํ ปฏิสนฺธิโก ปุนพฺภโวฯ

อกิญฺจนํ กามภเว อสตฺตนฺติ อกิญฺจนํ ปุคฺคลํ กาเม จ ภเว จ อสตฺตํ อลคฺคํ อลคฺคิตํ อปลิพุทฺธํ นิกฺขนฺตํ นิสฺสฏํ วิปฺปมุตฺตํ วิสญฺญุตฺตํ วิมริยาทิกเตน เจตสา วิหรนฺตนฺติ – อกิญฺจนํ กามภเว อสตฺตํฯ เตนาห ภควา –

‘‘นิราสโส โส น จ อาสสาโน, ปญฺญาณวา โส น จ ปญฺญกปฺปี;

เอวมฺปิ โตเทยฺย มุนิํ วิชาน, อกิญฺจนํ กามภเว อสตฺตนฺติฯ

สห คาถาปริโยสานา…เป.… สตฺถา เม ภนฺเต ภควา, สาวโกหมสฺมีติฯ

โตเทยฺยมาณวปุจฺฉานิทฺเทโส นวโมฯ

10. กปฺปมาณวปุจฺฉานิทฺเทโส

[61]

มชฺเฌ สรสฺมิํ ติฏฺฐตํ, [อิจฺจายสฺมา กปฺโป]

โอเฆ ชาเต มหพฺภเย;

ชรามจฺจุปเรตานํ, ทีปํ ปพฺรูหิ มาริส;

ตฺวญฺจ เม ทีปมกฺขาหิ, ยถายิทํ นาปรํ สิยาฯ

มชฺเฌ สรสฺมิํ ติฏฺฐตนฺติ สโร วุจฺจติ สํสาโร อาคมนํ คมนํ คมนาคมนํ กาลํ คติ ภวาภโว จุติ จ อุปปตฺติ จ นิพฺพตฺติ จ เภโท จ ชาติ จ ชรา จ มรณญฺจฯ สํสารสฺส ปุริมาปิ โกฏิ น ปญฺญายติ, ปจฺฉิมาปิ โกฏิ น ปญฺญายติ; มชฺเฌว สํสาเร สตฺตา ฐิตา ปติฏฺฐิตา อลฺลีนา อุปคตา อชฺโฌสิตา อธิมุตฺตาฯ